Hoe geef je schrijftrainingen op afstand? (copy)

UIT DE PRAKTIJK

Hoe geef je schrijftrainingen op afstand?

De corona-uitbraak is ook een doorbraak gebleken: veel schrijftrainers en docenten zijn gaan experimenteren met programma’s op afstand, toen live trainingen en colleges werden geschrapt. Allerlei apps zoals Zoom en Teams en nieuwe werkvormen werden verkend. In dit artikel delen tien collega’s hun ervaringen. Welk platform hebben ze gekozen en waarom? Hoe bevalt Het Nieuwe Trainen? En hebben ze tips om het online te laten werken? ‘Staar je niet blind op de tool, het gaat om de didactiek.’

Jeanine Mies

is redacteur van Tekstblad.

Credit: Kari Shea/Unsplash

Ellis
Buis

Emily
Palmer

Paula
Brummelkamp

Leonore
Noorduyn

Louise
Cornelis

Peter
Zuijdgeest

Nancy
van Etten

Geerke
van der Bruggen

Christine
Liebrecht

Jeanine
Mies

Checklist: het kiezen van een platform voor je schrijftraining

Stel jezelf de volgende vragen:

 Welk platform werkt bij je opdrachtgever?
Veel trainers sluiten aan bij het platform van de opdrachtgever. Zoom mag bij sommige organisaties niet worden gebruikt omdat de beveiliging afgelopen maart onder vuur kwam te liggen. Dat is inmiddels hersteld. Ook Microsoft Teams valt onder de Amerikaanse privacywetgeving; een reden waarom soms het Europese Whereby de voorkeur krijgt. Jitsi Meet is de aanrader van privacyvechter Bits of Freedom.

 Wil je tijdens de training mensen in groepjes laten werken?
Bij (de betaalde versies van) Zoom, Canvas en Whereby zijn breakout-sessies eenvoudig mogelijk. Je maakt de indeling zelf, kunt ook als trainer die groepjes ‘langsgaan’ en later roep je iedereen weer bij elkaar. In Teams en Jitsi is dit omslachtiger, omdat je aparte meetings moet organiseren en daar subgroepsleden voor moet uitnodigen.

 Is de training goed individueel te doorlopen?
Dan kan een e-learning, oefeningen via mail, of een PowerPoint met audio ook prima werken, eventueel gecombineerd met een Skype-sessie voor live contact. Voordeel is dat deelnemers de training in eigen tijd en tempo kunnen volgen. Bovendien hebben ze die programma’s al.

 Hoeveel deelnemers heb/wil je?
Het maximum aantal deelnemers in een sessie verschilt per tool. Bij Whereby bijvoorbeeld vier (onbetaald) tot twaalf (betaald), bij Jitsi 75, bij Cisco Webex 100. Let verder op het aantal deelnemers dat je tegelijk in beeld kunt krijgen. Bij Skype voor Bedrijven en Teams zijn er dat op dit moment maar vier (daar wordt aan gewerkt). Daardoor heb je als trainer minder overzicht en mis je non-verbale signalen.

 Wil je je scherm kunnen delen of wil je andere features?
Ga na welke functionaliteiten je verder nodig hebt en of het platform die biedt. Denk aan: scherm kunnen delen, opnamemogelijkheid, een whiteboardfunctie of een poll-optie.

Wat mag het kosten?
Er zijn gratis apps, maar voor een betere bescherming en meer functionaliteiten is een betaalde versie vaak beter. Zo kan de sessie beperkt zijn tot 40 minuten in een gratis versie. Als je de platforms van verschillende klanten volgt, zou je dus op meerdere betaalde abonnementen uitkomen. Bekijk dan of je ook een maandabonnement kunt nemen. Er zijn ook open source varianten zoals Jitsi.

Tips: hoe richt je een videosessie in?

Heb je technische zaken goed op orde: zorg voor een rustige achtergrond, een positie met goed licht (zodat het van voren op je gezicht komt), een goede camera en microfoon, een vaste internetverbinding in plaats van wifi, om storingen te voorkomen. Vraag anderen in huis te wachten met activiteiten die een hoge bandbreedte vereisen, zoals films streamen.

Denk na over je opstelling: zet de camera recht voor je neus. Werk je met twee schermen, zet die dan dicht bij elkaar zodat mensen niet te veel naar de zijkant van je gezicht kijken. Richt je camera zó dat er niet te veel ruimte is boven je hoofd. Een positie hoger in beeld geeft je meer autoriteit. Voorkom ook het neusgatperspectief door de camera niet schuin van onder te richten. Hetzelfde geldt natuurlijk voor je decolleté.

Besteed meer tijd aan de voorbereiding van je programma (theorie, werkvormen, instructies) en test het uit. Bedenk bijvoorbeeld wat je individueel laat doen en wat je plenair behandelt, bijvoorbeeld afhankelijk van je inschatting van hoeveel discussie er komt over de lesstof. Heb een plan B voor als de techniek hapert.

Vraag een co-host, bijvoorbeeld een van de deelnemers die je (technisch) kan ondersteunen, mocht het nodig zijn, of die de chat extra in de gaten kan houden, want dat is lastig als je zelf aan het woord bent.

Maak afspraken aan het begin van de sessie, bijvoorbeeld om de microfoons uit te zetten als je niet spreekt. Dat voorkomt veel achtergrondruis. Check of iedereen bekend is met functionaliteiten zoals scherm delen. En heeft iedereen een naam en foto?

Organiseer de interactie: richt een vraag tot één deelnemer, laat deelnemers de beurt doorgeven aan elkaar, gebruik de chatfunctie voor een snelle inventarisatie, vraag ze om hun hand op te steken of een virtueel duimpje omhoog of omlaag te geven. Vraag elke 3 à 4 minuten een actie van de deelnemers. Zo blijft iedereen erbij. Dat is online extra nodig, zeker omdat je minder non-verbale signalen krijgt dan live. Een open vraag werkt live wel, maar online niet.

Bespreek teksten door het scherm te laten delen. Ook kun je het document gelijk aanpassen.

Praat alsof je in dezelfde ruimte bent en kijk regelmatig in het oog van de camera, zodat deelnemers het gevoel krijgen dat je ze aankijkt.

Laat stiltes vallen. Het kost extra tijd om je microfoon van mute te halen, dus het kan langer duren voor je wat van anderen hoort.

Las vaker korte pauzes in, of geef een opdracht waarbij de camera even uitgaat. Laat deelnemers even bewegen of naar buiten gaan tijdens een iets langere pauze. Videobellen is erg intensief. De concentratie lijkt hoger te liggen bij oefeningen, omdat deelnemers niet afgeleid worden door onderonsjes.

Meer lezen en leren?

Probeer uit, oefen met andere trainers en wissel ervaringen uit.

Volg het blog van Karin de Galan van de School voor training. Zie over online trainen en de benodigde aanpassingen in werkvormen schoolvoortraining.nl/online-trainen-met-de-glijbaan-trap.

Meer weten over beveiliging? Zie Keuzehulp privacy bij videobel-apps van de Autoriteit Persoonsgegevens: autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/nieuws/keuzehulp-privacy-bij-videobel-apps.

De Consumentenbond zet de plussen en minnen van videobeldiensten op een rij in Gratis videobellen via internet: consumentenbond.nl/alles-in-1/gratis-bellen-via-internet.

Blogs over hoe je een toets opzet in Socrative en hoe je het digitaal prikbord Padlet kunt gebruiken, vind je op taalzeker.nl/padlet en op taalzeker.nl/online-toets-afnemen-met-socrative.

Een praktisch artikel is ‘De switch van fysieke trainingen naar online’, op frankwatching.com/archive/2020/03/20/fysieke-trainingen-online-uitdagingen-learnings.

Volg een (online)opleiding. Bijvoorbeeld: Trainen op afstand, bij ICM. Werkvormen voor online, bij 2KnowHow. Of trainingen online en blended leren, bij atSync of LearningStone. Die zijn niet specifiek op schrijftrainingen gericht.

‘Wie er nu nog niet mee begonnen is, mist de boot’

Ellis Buis (EllisBuis TekstTraining) was al vertrouwd met leeromgevingen en schrijfcoaching via Skype, telefoon en mail. De onlineclassroom kwam erbij sinds maart. Ze gebruikt Zoom, Teams en Webex. Ze werkt onder eigen vlag, maar ook voor grote trainingsbureaus, zoals Taalcentrum VU en NIOW. Die waren er snel bij om het hele schrijfaanbod online aan te bieden.

“Zoom is buitengewoon gebruiksvriendelijk en de break-outrooms zijn fantastisch. De verhouding kosten-mogelijkheden is ongelooflijk fijn. Niet alle opdrachtgevers willen Zoom. Dan wordt het Teams of Webex. En dan laat ik deelnemers onderling mailen, bellen of Skypen om de spreekkamers te vervangen. Technisch is het wel even wennen om iedereen op tijd aan boord te krijgen.

Wat anders is? Het is heel intensief, intensiever dan het begeleiden van een fysieke sessie. Kleinere groepen is een must. Korte sessies ook, meer korte pauzes. Ik gebruik nog veel dezelfde werkvormen – ook Kahoot of Padlet gaan gewoon door. Online trainen is meer dan de virtuele classroom. Ik bel, mail en skype ook. De PowerPointpresentatie wordt opeens toch belangrijker dan die was. Online moet die meer houvast geven, terwijl de slides bij een fysieke training meer op de achtergrond fungeren. Ik neem er nu ook instructies voor oefeningen in op. Die zijn veel meer stapsgewijs, omdat je niet goed non-verbaal kunt nagaan of iedereen je volgt. Dat moet je ook explicieter checken. Geen reistijd meer is overigens een prettige bijkomstigheid.

Wie er nu als trainer nog niet mee begonnen is, mist echt de boot. Blijf niet overwegen, ga het doen! YouTube staat vol met demo’s, op Twitter en LinkedIn struikel je over het aanbod voor instructiesessies. En ik help nu ook verschillende opdrachtgevers om een onlineschrijfaanbod te realiseren.”

Ellis Buis

‘Ik hou ervan om iets nieuws uit te proberen’

Emily Palmer (Taalzeker) geeft NT2-trainingen aan hoogopgeleide anderstaligen en aan NT2-docenten. Voor vertalers gaf ze al eerder een schrijftraining met één dag op locatie, gevolgd door vier onlinesessies om teksten te bespreken. Sinds ‘corona’ is bijna alles online, via Zoom. Ook heeft ze ervaring met webinars, bijvoorbeeld voor een dictee.

“Elkaar live zien schept een band. Deelnemers zien wie ik ben, wie degene is die feedback geeft op hun teksten. Toch bleek het online ook goed te werken. Ik heb gekozen voor de betaalde variant van Zoom – anders moet je na 40 minuten stoppen. De belangrijkste reden was dat twee opdrachtgevers daarvoor kozen. Wat ik heel belangrijk vind, is dat je de deelnemers in groepjes kunt laten werken. Essentieel voor mijn lessen. Verder ben ik blij met de chatfunctie en de gebruiksvriendelijkheid.

Soms hapert de verbinding, en sommige cursisten hebben wat moeite om digitaal hun weg te vinden. Maar over het algemeen gaat het prima. Voor de deelnemers is het belangrijk dat ze hun leerproces ‘gewoon’ kunnen voortzetten, en zelf vind ik het leuk om nieuwe dingen uit te proberen. Ik zette altijd al tools in zoals Socrative, Padlet, Quizizz en Mentimeter. Daarmee krijg ik ook op afstand gelijk inzicht in wat de cursisten doen. Zo kan ik meekijken als ze een quiz of toets maken, ze kunnen informatie delen in een Padlet, en met Mentimeter samen een woordwolk maken.

Afwisseling in werkvormen blijft belangrijk. Ik laat ze met ‘kaartjes’ schuiven in een Padlet, bijvoorbeeld structuurwoorden bij de juiste categorie onderbrengen. Of ze maken online een kruiswoordraadsel. En daarnaast zorg ik voor afwisseling in zelfstandig werken, in duo’s of groepjes een opdracht maken, en iets klassikaal bespreken. Bij een cursus van een dag heb ik ‘s middags een zelfstudiemoment ingelast waarbij ik wel bereikbaar ben via de chat.

Wees niet bang om iets uit te proberen. Nog een tip: maak een Padlet, een digitaal prikbord, waarop je materiaal deelt, en waarop cursisten bijvoorbeeld ook hun teksten kunnen zetten. Met een betaald account is het aantal Padlets onbeperkt. Om kennis te maken met Zoom heb ik een gratis sessie gevolgd van Hugo Bakker. Met een aantal collega’s hebben we bovendien regelmatig een sessie om tips en tops te bespreken en ideeën uit te wisselen. Dat is echt een aanrader.”

Emily Palmer

‘Blended learning is de toekomst’

Paula Brummelkamp (Teksten voor Trainers) geef al ruim vijf jaar schrijftraining op afstand en liep dus al vroeg op de troepen vooruit. Ze geeft individuele schrijfcoaching aan eenpitters en schrijftrainingen voor groepen, zoals ‘Schrijf je Site’ en ‘Leg het fundament onder je blogs’. Voor Tekstnet gaf ze webinars over faciliteren via Zoom.

“Mijn trainingen bestaan uit een combinatie van online- en offlinecomponenten. En precies dat blended learning is volgens mij relevant voor de nabije toekomst, nu veel trainers online hebben ontdekt. Online trainen is overigens niet alleen een kwestie van een platform inzetten. Als je zo’n training goed wilt vormgeven, ontkom je er eigenlijk niet aan om ook een onlineleeromgeving op te tuigen. Daar zijn Learning Managementsystemen voor, zoals Moodle (open source) of LearningStone. Die gebruik ik voor het asynchrone leren, zeg maar het boek en werkboek met opdrachten. Hier plaats ik ook de opnames in van de synchrone sessies, de live onlinebijeenkomsten. Daarvoor gebruik ik Zoom. Dat is goedkoper dan Adobe Connect waarmee ik eerder werkte.

Natuurlijk heb ik geaarzeld toen de veiligheidslekken naar buiten kwamen. Maar de snelle en transparante manier waarop het bedrijf die heeft opgelost, hebben mij gerustgesteld. Als ik stop met Zoom vanwege privacyrisico’s moet ik ook van alle sociale media af. Wel heb ik mijn instellingen zo aangepast dat ik zo min mogelijk privacygevoelig met het programma werk.

Ik liet me destijds bijscholen bij atSync en ontdekte de extra mogelijkheden van online trainen: je kunt frequenter contact hebben met deelnemers, hun voortgang volgen en goedkoper werken. Het concept: flip the classroom. Je laat deelnemers thuis theorie tot zich nemen, waardoor je de bijeenkomsten kunt gebruiken om hen te begeleiden bij het verwerken van de stof. Veel traditioneel onderwijs was precies andersom: theorie plenair uitleggen en opdrachten thuis laten maken. Groot voordeel is dat ik minder stof hoef te behandelen, mezelf minder hoef te herhalen. Wat jammer blijft, is de afhankelijkheid van de techniek en het vele zittende werk.”

Paula Brummelkamp

‘Zoom wordt veiliger’

Leonore Noorduyn (De Schrijfster) geeft een-op-eenschrijfcoaching aan zelfstandig ondernemers en aan werknemers bij de overheid en in het bedrijfsleven. De schrijfcoaching varieert van schrijftools aanreiken en leren helderder te schrijven tot helpen op onderliggende problemen, zoals zichtbaar durven zijn. Ze gebruikt daarvoor Zoom.

“Voor coaching werkt de gratis versie prima. En als ik eens een groep wil begeleiden, langer dan 40 minuten, dan neem ik een maandabonnement. Het voordeel van Zoom is de toegankelijkheid: iemand die het verder nooit gebruikt, hoeft het programma niet te downloaden, maar alleen maar op de link te klikken. Verder is Zoom heel eenvoudig in het gebruik, het wijst zich haast vanzelf. In veiligheid had ik me nooit verdiept, maar dat bleek een issue te zijn. Gevolg is dat Zoom steeds veiliger wordt, ik vermoed zelfs veiliger dan andere tools, juist omdat er zo veel bezwaar tegen gemaakt is.

Het voordeel van onlinecoaching is dat mensen dan ook altijd de opname krijgen toegestuurd. Niet iedereen doet daar iets mee, maar sommigen luisteren het nog eens helemaal af. Een nadeel is dat het minder makkelijk is om samen op een groot vel bijvoorbeeld een piramidestructuur op te bouwen. Online is dat meer improviseren.”

Leonore Noorduyn

‘Probeer niet de live situatie na te bootsen’

Louise Cornelis (Louise Cornelis Tekst & Communicatie) werkt voor organisaties in de zakelijke dienstverlening en bij de overheid. Ze geeft meestal trainingen Lezergericht schrijven van adviesrapporten op basis van Barbara Minto’s piramideprincipe. Ze ontwikkelt met de Radboud Universiteit een e-learning (al vóór corona). In mei heeft ze haar eerste videotraining gegeven via Teams.

“Ik laat het platform afhangen van mijn opdrachtgever. Teams is wel het meest gebruikte. Maar voor samenwerking heb ik ook ervaring met Webex, Skype, Jitsi en Zoom. Zoom is absoluut uit de gratie, qua privacy en databeveiliging. Dat maken mijn opdrachtgevers wel duidelijk. En de rest is behelpen, maar ik vind zelf Jitsi wel een goed alternatief. Dat is open source. Met Teams heb ik steeds aanmeldingsproblemen. Erin komen is soms een hele puzzel. Mijn indruk is dat dat komt doordat opdrachtgevers zelf er een extra beveiligingsschil omheen hebben gelegd.

Hoe het bevalt? Tja, when life gives you lemons, make lemonade. Ik heb in rap tempo best een aardige limonade leren maken, maar het blijft ook nog wel zuur. In de eerste weken van de lockdown zag ik vooral ‘pratende hoofden’ voorbij komen, dus een leraar die iets staat uit te leggen voor z’n eigen boekenkast. Dodelijk saai. Ik kies juist voor ervaringsgerichte didactiek: mijn deelnemers moeten wat doen, daarna reflecteren ze erop en daar hang ik de theorie aan op. Hoe doe je dat online? Dat was voor mij dé grote zoektocht van de afgelopen weken. Het heeft energie en tijd gekost om de videotraining te laten werken. Om een voorbeeld te geven: je kunt online niet een andere positie in de ruimte aannemen, wat ik live wél doe als ik bijvoorbeeld ‘lezer’ of ‘baas’ speel. Ik zet nu letterlijk en figuurlijk een andere pet op.

Maar online geeft ook nieuwe mogelijkheden. Deelnemers kunnen gemakkelijk een oefening uitwerken en dan hun scherm delen. Geen gedoe met flipover-vellen. Of ze halen een tekst uit een gedeelde map en kunnen dan meteen gaan herschrijven.
Dus staar je niet blind op de tool. Het gaat om de didactiek. Een collega moedigde me aan om niet de live situatie zo veel mogelijk na te bootsen, maar om er fris tegenaan te kijken. Alleen dan zie je ook kansen en niet alleen beperkingen. Die tip geef ik graag door.

En wat betreft het zuur: ik mis toch wel veel aan groepsdynamiek en inzicht in de organisatie. Je kunt niet ‘snuffelen’ aan een bedrijf. Ik beleef ook veel lol aan binnenkomen op zo veel verschillende plekken. En dat mis ik vreselijk. Ik ben blij dat ik dit heb ontwikkeld, maar ik hoop op de langere termijn voor erbíj.”

Louise Cornelis

‘Veel kan individueel’

Peter Zuijdgeest (Bureau Zuijdgeest Beter Schrijven) organiseert sinds ‘corona’ trainingen op afstand. Met een pool van trainers biedt hij open en incompany-trainingen aan zoals Begrijpelijk schrijven, Creatief tekstschrijven en Schrijven voor laaggeletterden. Opdrachtgevers zijn (semi)overheden, onderwijs, zorg en bedrijven.

“De première voor Begrijpelijk schrijven online was half mei, voor een veiligheidsregio. Nancy van Etten en Jany Pons geven ‘m. Skype voor Bedrijven bleek voor deze opdrachtgever het enige bruikbare platform. Zoom vonden ze te onveilig. Het nadeel van Skype voor Bedrijven is wel dat je maar vier personen tegelijk in beeld ziet. Maar het is goed voor het persoonlijk contact. De theorie presenteren we in een e-learning: een gesproken PowerPoint in vier modules. Een module training duurt nog steeds drie uur, maar een deel daarvan is offline oefeningen maken. Huiswerkopdrachten bespreken we via modeluitwerkingen en persoonlijke feedback via Word. Omdat het om groepen van vijftien deelnemers gaat, beginnen en eindigen we met een onlinegroepssessie en vormen we schrijfduo’s die elkaar feedback geven. Zo willen we het gevoel van een groepstraining zo veel mogelijk benaderen en bovendien eenheid in schrijfstijl bevorderen.

Voor (aankomend) tekstspecialisten heb ik Kladjes® ontwikkeld, een individueel e-mailtraject in aanloop naar de training Creatief tekstschrijven. Ik koos voor e-mail omdat dit het allereenvoudigst is: iedereen heeft het en de training is in hoofdzaak een individueel programma. Aansprekende, korte oefeningen in een strakke planning van twaalf, van tevoren vastgestelde weken met een harde deadline. Ieder krijgt er individueel feedback op. Ter afsluiting hebben we een live onlinesessie met Zoom, omdat je daarmee iedereen in beeld kunt brengen. Die aanpak slaat aan.”

Peter Zuijdgeest

‘Ik volg het platform van de klant’

Nancy van Etten (Schrijfwijs) geeft trainingen Advies- en beleidsrapporten schrijven, Juridische teksten schrijven, Begrijpelijk schrijven en Brieven schrijven. Ze werkt vooral voor bureaus en via hen veel voor overheidsklanten. Ze ontwikkelde in 2018 met een collega een onlinetraining Rapporteren, en doet nu alles op afstand, via Teams, Skype voor Bedrijven en via PowerPoint met audio.

“Ik volg de keuze van de klant voor het platform. Zoom valt dan al snel af. Ik vind de vergadertools min of meer uitwisselbaar. Je kunt Teams als vergadertool gebruiken, maar ook echt als teams-tool: je kunt dan bestanden delen tijdens de training. Bekijk van tevoren goed wat technisch kan. Soms kunnen deelnemers niet tegelijk een sessie volgen en hun eigen mail openen. Dat is onhandig als je ze tijdens de sessies opdrachten wilt mailen.

Ik ben pas net echt begonnen, dus moet nog een beetje wennen. Ik gebruik zeker andere werkvormen. Minder plenaire uitleg, meer voorbereiding vooraf voor de deelnemers door theorie te lezen. Minder onderwijsleergesprekken ook, dus door gerichte vragen te stellen de groep zelf op antwoorden te laten komen. Ik merk dat ik deelnemers vooral veel laat schrijven. Dat kan ook gemakkelijk, omdat ze toch achter hun computer zitten. Teksten bespreek ik in subgroepen, en korte teksten centraal via de PowerPoint. Er zijn leuke tools, zoals Mentimeter en Kahoot. Via de chat kun je ook veel interactie in de training brengen. Ik kies ook voor meer pauzes. Bijvoorbeeld drie blokken van drie kwartier met steeds een kwartier pauze. Een oorspronkelijke training van een dag is nu in drieën verdeeld: een technische testsessie van een uur en twee bijeenkomsten van drie uur.”

Nancy van Etten

‘Online gaan we meer de diepte in’

Geerke van der Bruggen (Brug in Bedrijf) geeft vooral schrijftrainingen aan juristen. Sinds corona ook op afstand, via Teams en Skype voor Bedrijven.

“Veiligheid is voor mij erg belangrijk en voor mijn klanten ook. Daarom werk ik alleen met Teams en Skype voor Bedrijven. Ik ben echt verrast over hoe goed het werkt. Zolang de deelnemers ook handig zijn met online vergaderen, loopt het prima. Anders is het wanneer er iemand bij zit die het voor het eerst doet. Het kost dan veel tijd om technische aanwijzingen te geven. De onlinesessies slurpen enorm veel energie en je kunt naar mijn idee ook minder onderwerpen behandelen. Aan de andere kant heb ik het idee dat we online meer de diepte ingaan dan bij de gewone groepstrainingen. Ook vind ik het opvallend persoonlijk. Het afscheid vind ik dan wel weer gek. Je ‘klikt’ elkaar zo abrupt weg.

Ik werk met SharePoint, een uitwisselingstool die ik speciaal voor de sessies heb ingericht. Daar kunnen de deelnemers hun voorbereidingsopdrachten uploaden. Bijvoorbeeld de feedback die zij elkaar vóór de sessie in kleine groepjes hebben gegeven. Tijdens de sessies werk ik met PowerPoint en de SharePoint, en ik laat mensen in hetzelfde document zinnen herschrijven. Dat is grappig, want als iedereen dan op ‘opslaan’ klikt, zie je ineens al die herschrijvingen verschijnen. Vooral die functie vind ik online supergoed werken. De sessie moet niet langer duren dan 2,5 uur, heb ik gemerkt.

Zelf leer ik vooral al doende. Tijdens de eerste sessie heb ik ook gewoon eerlijk gezegd dat online trainen nieuw voor me was. Die sessie duurde uiteindelijk veel te lang, maar toch was iedereen enthousiast. Dat gaf mij de moed om verder te gaan met online. Ik zie steeds nieuwe functies die ik kan gebruiken. Van tevoren heb ik veel tijd besteed aan het ontwikkelen van een goed programma en het klaarzetten van documenten. Ook heb ik eerst met iemand geoefend of alles werkte. Tutorials gaan bekijken was niks voor mij.”

Geerke van der Bruggen

‘Online colleges zijn serieuzer, ik mis de grapjes’

Christine Liebrecht is universitair docent Bedrijfscommunicatie en Digitale Media aan Tilburg University. Sinds maart geeft ze haar colleges online, met Canvas. Veel universiteiten gebruiken dat platform.

“Online college geven gaat prima met Canvas of Zoom. Je kunt live streamen met alle deelnemers in beeld, waardoor je direct interactie hebt. Dat vind ik fijn. Via de chat kunnen studenten direct vragen stellen en met een poll kun je stellingen voorleggen.

Sommige collega’s nemen hun college vooraf op, gecontroleerd en in alle rust. Zelf krijg ik daar minder energie van, juist door gebrek aan interactie. Een voordeel is wel dat je korte kennisclips kunt maken door je verhaal op te knippen, in plaats van een ononderbroken college van 45 minuten. Zo kunnen studenten gemakkelijker ‘een stukje’ van je verhaal terugkijken.

Vaak ondersteunen we vooraf opgenomen video’s met live Q&A-sessies, zodat je alsnog samen kunt discussiëren en verdieping kunt zoeken. In break-outrooms kunnen studenten ook in kleine groepjes overleggen. Daarbij hop ik als moderator van kamer naar kamer. Dit is echt een uitkomst.

Het allerleukst blijft natuurlijk elkaar in real life zien. Ik mis de gezichten voor mijn neus, de energie in de zaal, de onderlinge grapjes. Onlinecolleges lijken toch wel wat serieuzer, je groep is moeilijker te peilen, en het kost meer tijd en energie. Ik ben echt gesloopt na afloop. Aan de andere kant: mijn studenten stellen nu wel gemakkelijker vragen in de chat dan dat ze hun hand durven op te steken in de collegezaal. Dat erkennen ze zelf ook.”

Christine Liebrecht

‘Het leereffect is mogelijk zelfs groter’

Jeanine Mies (MIES/tekst en training) geeft vooral trainingen bij de Rijksoverheid. Sinds maart biedt ze een individuele ‘Blijf Thuis’-schrijftraining aan: schrijf het van je af – en naar je toe. Verder heeft ze enkele trainingen ‘omgezet’ naar PowerPoints met audio.

“Ik heb een training Rapporteren bij een rijksinspectie dit keer gegeven via PowerPoint met audio. Het is normaliter een training van een dag. Zou ik die opknippen in vier live onlineblokken, dan moesten op korte termijn veel nieuwe data met alle inspecteurs worden geprikt. Daarom koos ik voor een audiotraining. De PowerPoint had ik al, al moest die behoorlijk op de schop, wil die geschikt zijn om zelfstandig te doorlopen. De audio kun je gemakkelijk opnemen in PowerPoint. Gewoon in één take, uit m’n hoofd. Dat maakt mijn tekst ook naturel. Ik hoorde van sommige deelnemers dat ze spontaan gingen terugpraten! Dat lijkt me een goed teken.

Interactie in de groep mis je natuurlijk wel, hoewel ze sommige opdrachten nog steeds in duo’s konden doen. Ik had de training in zeven blokken verdeeld. Na ieder blok stuurde de inspecteur een opdracht in, ik reageerde daarop per mail en stuurde dan het volgende blok. Dat heeft ook voordelen, zo bleek. Alle deelnemers zijn heel actief, ieder maakt elke opdracht zelf. In een groep kan iemand zich nog wel achter anderen verschuilen. Het kan best zijn dat het leereffect daardoor op een bepaalde manier juist groter is. Het werd in ieder geval gewaardeerd dat ieder de training individueel kan doorlopen, in eigen tijd en op eigen tempo. Ze videobellen bovendien nu al zo veel. Overigens, zo’n opzet is alleen haalbaar als je de training al vaker hebt gegeven. Ik kon inschatten welke vragen er altijd komen, en had al veel praktijkvoorbeelden uit het werk van deze inspecteurs om te bespreken. Zo kon ik dat interactietekort compenseren.”

Jeanine Mies


    Warning: Undefined array key -1 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/tekstbladpremium.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 965
  • Hoe geef je schrijftrainingen op afstand? (copy)

    Vorig artikel

    Warning: Undefined array key 0 in /var/hpwsites/u_twindigital_html/website/html/webroot/tekstbladpremium.nl/wp-content/plugins/diziner-core/lib/TwinDigital/Diziner/Core/Post.php on line 928
  • Hoe geef je schrijftrainingen op afstand? (copy)

    Volgend artikel

Nog geen abonnee?

Tekstblad verschijnt 4 keer per jaar. Word lid en ontvang meteen het volgende nummer van Tekstblad!

Ga naar de website of stuur een e-mail naar klantenservice@virtumedia.nl

Contact

Redactieadres Tekstblad, p/a Departement van Communicatie en Cognitie, Tilburg University, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg of redactie@tekstblad.nl.

Uitgever Virtùmedia, Postbus 595, 3700 AN Zeist, 030-6920677, tekstblad@virtumedia.nl, virtumedia.nl

Nieuwsbrief

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang het laatste nieuws.

© Tekstblad – 2023